Beleidsruimte & afhankelijkheden andere overheden
arrow_forwardDe wettelijke taken op het gebied van preventie staan in de Wet publieke gezondheidszorg (Wpg), Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015), Jeugdwet, Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Wet langdurige zorg (Wlz). Ook andere wetgeving is relevant, bijvoorbeeld de Omgevingswet voor het inrichten van een gezonde leefomgeving.
arrow_forwardDe wettelijke taken op het gebied van preventie worden door gemeenten uitgewerkt tot een lokaal gezondheidsbeleid (er is veel ruimte om dit zelf in te vullen). Het huidige beleid is vastgelegd in de Amsterdamse nota gezondheidsbeleid 2021-2025 en bestaat uit preventie voor iedereen en programma's die zich op bepaalde risico's of groepen richten.
arrow_forwardDe gemeente kan er voor zorgen dat de (leef)omgeving bijdraagt aan de gezondheid. Zorg en leefstijlondersteuning in de buurt, een gezonde school en een omgeving met voldoende beweegmogelijkheden zijn positief voor de gezondheid. Effectieve preventie bestaat uit een mix van al deze aspecten en is afgestemd op verschillende groepen, bijvoorbeeld in leeftijd of achtergrond.
Mate van invloed van gemeente
De gemeente heeft mogelijkheden om de uitkomsten te beïnvloeden, maar externe factoren en partijen hebben grotere invloed.
Externe factoren die invloed begrenzen
arrow_forwardHet Rijk stelt eens per vier jaar de nota gezondheidsbeleid op waarin de landelijke gezondheidsdoelen worden vastgelegd. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de lokale invulling en uitvoering en hebben de mogelijkheid om extra prioriteiten toe te voegen.
arrow_forwardGezondheidsbevordering is grotendeels afhankelijk van incidentele middelen. Dit betreft zowel landelijke programma's als middelen voor de programma's van de gemeente, zoals Gezonde Kansrijke Start en Thrive (mentale gezondheid).
arrow_forwardGezonde keuzes zijn te stimuleren, maar niet af te dwingen (individuele keuzevrijheid). Sterk afhankelijk van producenten om aanbod gezonder te maken. De kwaliteit van de omgeving wordt mede bepaald door (inter)nationale wet- en regelgeving (luchtkwaliteit, geluid). Het belang van groen en ruimte om te ontmoeten en bewegen concurreert met andere belangen, zoals woningbouw.
arrow_forwardGemeente heeft beperkte juridische mogelijkheden voor aanpassingen in gezonde leefomgeving en beperkte handhavingsmogelijkheden voor bijvoorbeeld gezonde woningen.
Schaarstes die keuzes beïnvloeden
Keuzes op dit vraagstuk moeten in samenhang met keuzes op andere vraagstukken passen binnen de beperkingen van de beschikbare:
Belanghebbenden en belangen
arrow_forwardZorgverzekeraarswillen geïndiceerde preventie financieren. Vanwege groeiende zorgkosten hebben zorgverzekeraars baat bij meer preventieve inzet vanuit gemeenten. Er lopen gesprekken met de zorgverzekeraar om te kijken of bepaalde gemeentelijke aanbod ook gefinancierd kan worden vanuit de zorgverzekeringswet. arrow_forwardZorgaanbiederswillen meer aansluiting op het sociaal domein om te werken aan het brede welzijn van patiënten. Via het samenwerkingsverband Amsterdam Vitaal & Gezond wordt gewerkt aan een goede samenwerking tussen de medische sector en het sociaal domein. arrow_forwardRijksoverheidwillen dat lokale overheden de preventietaken uitvoeren om de gezamenlijke doelen te halen: het verminderen van gezondheidsverschillen. Rijk en gemeenten voeren gesprekken over de invulling van de preventieve infrastructuur rondom gezondheid en de financiering hiervan. De gemeente wil dat het Rijk haar bevoegdheden inzet om gezondheidswinst te behalen.arrow_forwardProducenten en aanbieders van ongezonde producten, zoals bewerkt voedsel, tabak en alcoholwillen niet beperkt worden in de mogelijkheden om hun producten aan te bieden, te verkopen en reclame te maken. Het is een diverse groep met hele lokale, maar ook globale bedrijven. Goede lobby om hun belangen te behartigen. Er is een trend van toenemende aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen waar aandacht voor gezondheid bij past.