Energietransitie

Hoe wordt Amsterdam een duurzame stad door van het gas af te gaan, duurzame opwekking van stroom en uitstootvrije mobiliteit?

De energietransitie heeft tot doel de reductie van CO2-uitstoot en het verminderen van de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Dit door meer gebruik te maken van duurzame energiebronnen, uitstootvrij vervoer en verduurzaming van huizen en kantoren. Op Europees en landelijk niveau zijn doelstellingen gesteld en zijn fondsen beschikbaar, maar de gemeente heeft een centrale rol in de energietransitie. In het klimaatakkoord is de verantwoordelijkheid voor verduurzaming de stad en het opwekken van duurzame energie bij de gemeenten gelegd. De gemeente kan eisen stellen aan voertuigemissies en nieuwe ontwikkelingen in de stad. Zo kan de gemeente voorwaarden scheppen om de transitie mogelijk te maken en te versnellen door bijvoorbeeld advies aan inwoners en bedrijven, participatie, financiering en subsidies en het scheppen van (ruimtelijke) kaders voor verduurzaming. Maatregelen hebben vaak direct effect op het dagelijks leven en de leefomgeving in de stad. Hierdoor ontstaan ook zorgen bij bewoners. Technologische ontwikkelingen en prijsbewegingen op de energiemarkt zijn externe factoren met veel invloed op de snelheid waarmee verduurzaming zal plaatsvinden. Gebrek aan technisch personeel en tekort aan materiaal en grondstoffen bemoeilijken grootschalige aanpak.

Situatie & realisatie huidig beleid

Ondanks de groei van de stad daalt de CO₂-uitstoot. Het ingezette beleid is echter nog niet voldoende om de doelstelling van 55 procent CO₂-reductie in 2030 te halen, maar komt naar schatting op 37 procent uit. Amsterdam werkt in de breedte aan de energietransitie. De realisatie van zonne-energie verloopt voorspoedig. Over windenergie in de stad zijn bewoners kritisch. De voorbereidingen voor het aardgasvrij maken van buurten gaat gestaag door in overleg met bewoners. Er zijn milieuzones voor vervuilende dieselauto’s ingesteld en er worden steeds meer laadpunten voor elektrische auto’s geplaatst. De gemeente faciliteert isolatie van gebouwen op beperkte schaal, maar kan geen eisen stellen aan gebouweigenaren. Continu ontstaan nieuwe initiatieven in de stad om te verduurzamen, de beweging groeit. Met de investeringen in de stad draagt de gemeente bij aan werkgelegenheid en verduurzaming. Vanaf 2023 daalt het beschikbare budget in de meerjarenbegroting fors. Vanaf dat jaar is er door bezuiniging en aflopende incidentele middelen ongeveer 12,6 miljoen per jaar tekort om het huidige beleid voort te kunnen zetten.

Beleid op dit vraagstuk hangt samen met beleid op:

Circulaire economie

Woningbouw en complete stad

Energie-infrastructuur

Personeelstekorten

Democratie en participatie

Beleidsruimte & afhankelijkheden andere overheden

Internationale, Europese en nationale afspraken en regelgeving scheppen kaders voor de reductiedoelstellingen voor CO2-uitstoot en gebruik van fossiele brandstoffen. De doelstelling van de Europese Commissie is 55 procent reductie in 2030[1]. In het nieuwe landelijke coalitieakkoord is de ambitie opgenomen om in 2030 de CO2-uitstoot met minimaal 55 procent en indien mogelijk 60 procent te reduceren.

Het instrumentarium van de rijksoverheid is van grote invloed op de snelheid van de energietransitie. Bijvoorbeeld met belastingen. De gemeente kan bijvoorbeeld nog geen einddatum stellen voor het gebruik van gas en is afhankelijk van harmonisering milieuzones. Rijkssubsidies zijn noodzakelijk voor CO2-afvang en grootschalige zon, wind en warmteprojecten in Amsterdam.

Bij nieuwbouw kan worden gestuurd op aardgasvrij en duurzaamheid. Bij bestaande bouw is het instrumentarium nu nog beperkt en zullen eigenaren moeten worden gefaciliteerd. De wet- en regelgeving is in beweging en faciliteert in toenemende mate een regiefunctie door de gemeente. Het wetsvoorstel "Collectieve warmtesystemen" en het wetsvoorstel "Gemeentelijke instrumenten warmtetransitie" bieden gemeenten ruimte om bestaande woningen van het gas te krijgen. Ook de nieuwe omgevingswet biedt diverse mogelijkheden om duurzaamheid te verankeren, zoals het opstellen van een omgevingsplan met duurzame normen.

De gemeente is afhankelijk van rijksbeleid en rijksbijdragen voor een eerlijke energietransitie. Denk hierbij aan een bijdrage voor het wegnemen van de onrendabele top voor aardgasvrije woningen. Het vervallen van de verhuurdersheffing is van invloed op de investeringen die corporaties in duurzaamheid kunnen doen.

Om een uitstootvrije zones in te kunnen voeren wordt in 2022 de harmonisatieregelgeving milieuzones geëvalueerd door de rijksoverheid. De landelijke besluitvorming is bepalend voor de haalbaarheid van Amsterdamse doelstellingen voor uitstootvrije mobiliteit.

Mate van invloed van gemeente

De gemeente heeft mogelijkheden om de uitkomsten te beinvloeden, maar externe factoren en partijen hebben grotere invloed.

Externe factoren die invloed begrenzen

De elektriciteits-, gas-, warmte- en CO2-prijs zijn van invloed op de snelheid van de transitie. En hogere gasprijs ten opzichte van de elektriciteit leidt tot snellere verduurzaming. De koppeling van de warmteprijs aan de hoge gasprijs verlaagt het draagvlak voor warmtenetten.

Er is niet voldoende technisch geschoold personeel om energietransitie vorm te geven. Met het "Duurzaam herstelplan" is een start gemaakt met de training en omscholing van werkzoekenden en het creëren van duurzame banen in de zogenaamde banenmotoren.

Technologische ontwikkelingen en prijsontwikkelingen voor het opwekken van energie en voor bijvoorbeeld elektrische auto's. Verdere ontwikkeling en prijsverlaging kan bijdragen aan massa-adoptie.

Voldoende capaciteit op het elektriciteitsnet is randvoorwaardelijk voor elektrificatie van bedrijven, woningen en voertuigen en dus energietransitie. Lokale opwekking van duurzame elektriciteit kan goed worden ingepast in het Amsterdamse stroomnet.

Nieuwe infrastructuur voor bijvoorbeeld warmte moet worden ingepast in de bestaande stad. Dit vraagt zorgvuldige planning en fasering van werkzaamheden en keuzes indien nodig. De stad moet te allen tijde bereikbaar blijven.

Schaarstes die keuzes beïnvloeden

Keuzes op dit vraagstuk moeten in samenhang met keuzes op andere vraagstukken passen binnen de beperkingen van de beschikbare:

Arbeidskrachten voor de uitvoering Fysieke ruimte boven de grond Fysieke ruimte onder de grond Investeringsruimte van de gemeente Materialen en grondstoffen

Belanghebbenden en belangen

Bewoners Amsterdamwillen betaalbare en schone energie, redelijke woonlasten, geen/beperkte overlast en een toekomstbestendige stad. Verduurzaming is een complex thema. Niet alle bewoners hebben voldoende informatie om afwegingen omtrent duurzaamheid te maken.

Bedrijven Amsterdamwillen betaalbare en schone energie, een goede concurrentiepositie, voldoende personeel, duidelijk beleid en zekerheid voor de toekomst. Bedrijven zijn volgens het activiteitenbesluit milieubeheer verplicht duurzaamheidsmaatregelen die zich binnen 5 jaar terugbetalen door te voeren.

Gebouweigenaren (ook corporaties)moeten gaan investeren in maatregelen voor energiebesparing en de warmtetransitie om doelstellingen te kunnen halen. De gemeente kan maatregelen in bestaande bouw niet afdwingen. Alleen voor kantoren geldt een verplichting tot verduurzaming.

Warmtebedrijven leveren warmte om de gebouwen in de stad te voorzien van warmte. De vraag naar warmte neemt en het warmtenet moet worden verduurzaamd. Nieuwe duurzame bronnen moeten beschikbaar komen en worden ontwikkeld.

Netbeheerdershebben de wettelijke taak het gas- en elektriciteitsnet aan te leggen en te onderhouden. De energietransitie is van invloed op het gebruik van de netten en vraagt extra investeringen in het elektriciteitsnet.

Doelen

In de landelijke Klimaatwet zijn de klimaatdoelen opgenomen: 49% minder CO2-uitstoot in 2030 ten opzichte van 1990. De gemeente heeft 55% CO2-reductie in 2030 als doel gesteld in de routekaart Amsterdam Klimaatneutraal. In 2050 wil Amsterdam als stad klimaatneutraal zijn. Voor de gemeentelijke organisatie is bepaald dat deze in 2030 klimaatneutraal moet zijn.

In het landelijk klimaatakkoord is opgenomen dat in 2050 alle gebouwen in Nederland aardgasvrij zijn. In de transitievisie warmte en de routekaart Amsterdam klimaatneutraal is opgenomen dat Amsterdam in 2040 een aardgasvrije stad is.

Vieze stoffen in de lucht verkorten het leven van elke Amsterdammer met een half jaar. Het Actieplan Schone Lucht beschrijft hoe Amsterdam werkt aan gezondere lucht in de stad. De doelstelling is 100% Uitstootvrije mobiliteit in 2030. Hiermee wordt 9% CO2-reductie gerealiseerd.

Maatregelen

De doelstellingen en acties om de CO2-uitstoot te reduceren zijn vastgelegd in de Routekaart Amsterdam Klimaatneutraal. Amsterdam werkt aan verschillende transitiepaden: gebouwde omgeving, elektriciteit, mobiliteit en haven en industrie. Er wordt ingezet op zowel energiereductie en alternatieve warmtevoorziening als op de inzet van nieuwe energiebronnen. Amsterdammers worden betrokken bij de plannen voor de transitie, onder andere is er een mini-burgerberaad met 100 Amsterdammers gehouden.

Buurtgericht werken is het uitgangspunt voor de aardgasvrijtransitie. In 32 gebieden wordt in overleg met bewoners gewerkt aan vervanging van aardgas (voor 2040). Om in 2040 aardgasvrij te zijn moet er versneld worden bij het aardgasvrij maken van bestaande woningen. Om woningen comfortabel en de transitie betaalbaar te houden moet ook op grotere schaal aan reductie van de vraag naar energie gewerkt worden.

Mobiliteit in Amsterdam wordt uitstootvrij. De doelstelling is dat in 2030 het wagenpark volledig elektrisch is. De gemeente faciliteert de overstap met oplaadpunten en subsidies. Met milieuzones zorgt Amsterdam al sinds 2008 dat zeer vervuilende voertuigen de stad niet inkomen.Amsterdam doet onderzoek naar de plaatsing van extra windmolens in vastgestelde zoekgebieden en ondersteunt bij de aanleg van zonnepanelen op daken.

De kans en de uitdaging voor de haven is om te veranderen van een fossiel energiecluster naar een koploper in duurzame energie. Amsterdam streeft naar het uitfaseren van fossiele brandstoffen in de haven voor 2050. De gemeentelijke organisatie verduurzaamt ook. De doelstelling is om in 2030 klimaatneutraal te zijn. Via contracten en werkwijze leveren we een bijdrage aan de klimaatdoelen.

Links naar relevante documenten

Routekaart Amsterdam Klimaatneutraal en klimaatmonitor

De Routekaart is een ambitiedocument met een lange termijn visie op de Amsterdamse energietransitie en acties voor de korte termijn. De Routekaart beschrijft de visie en strategie om de overgang van fossiele naar duurzame energie in beweging te zetten en te houden.

Transitievisie Warmte (pdf)

In deze transitievisie wordt de volgorde geschetst waarin buurten of gebouwen van het aardgas af zullen gaan en hoe de stad stapsgewijs over gaat naar duurzame oplossingen.

Actieplan Schone Lucht

Het actieplan Schone Lucht omschrijft hoe de gemeente wil gaan voldoen aan normen voor luchtkwaliteit. Er zijn maatregelen opgenomen om op korte termijn te voldoen aan de Europese grensnorm voor luchtkwaliteit. In 2030 moet de stad voldoen aan de advieswaarden van de World Health Organization (WHO).

Uitvoeringsagenda Duurzame gemeentelijke organisatie

Overzicht van doelen voor de gemeentelijke organisatie en bedrijfsvoering, overzicht van aanpak en plan tot 2030 en al bereikte resultaten

Regionale Energie Strategie Noord Holland Zuid

De RES NHZ is een uitwerking van afspraken in het klimaatakkoord. In de RES is vastgelegd hoe Amsterdam en de regio bijdragen aan de verduurzaming van de elektriciteitsmix en welke duurzame warmtebronnen er beschikbaar zijn. Amsterdam zet in op meer duurzame elektriciteit uit zonne-energie en windenergie.

Klimaatrapportage Amsterdam

De jaarlijkse Klimaatrapportage monitort de voortgang van de Routekaart Amsterdam Klimaatneutraal.

Klimaatnota 2021 (pdf)

In de Klimaatnota legt het kabinet verantwoording af over het klimaatbeleid. Het is een voortgangsrapportage over de voortgang van de uitvoering van het klimaatbeleid van het rijk.

Rekenkamer onderzoek: Uitvoering ambities Coalitieakkoord 2018-2022 Klimaat, energietransitie en Amsterdam aardgasvrij

Deelonderzoek van de rekenkamer naar maatregelen en resultaten op het thema klimaat, energietransitie en Amsterdam aardgasvrij.

Updatebrief aardgasvrij

Een raadsinformatiedocument uit november 2021 met een overzicht van de vorderingen richting een aardgasvrije stad.

CO2-doorrekening CE Delft 2025/2030 (pdf uit begin 2021)

Een doorrekening van het effect van voorgenomen beleid op CO2-uitstoot en een raming van de uitstoot in 2025 en 2030.

Onderzoek uit najaar 2020 over kennis, houding, gedrag energietransitie door Amsterdammers (bedrijven)

Een onderzoek van OIS uit 2020 naar het draagvlak voor de energietransitie onder Amsterdamse bedrijven en maatschappelijke instellingen.

Onderzoek uit najaar 2020 over kennis, houding, gedrag energietransitie door Amsterdammers (bewoners)

Een surveyonderzoek van OIS uit 2020 uitgevoerd onder Amsterdammers over hun kennis, houding en gedrag ten aanzien van de energietransitie.

Vergelijk keuzes

Klik op de keuzes om deze naast elkaar te vergelijken

Keuze A

Minimale inzet

Doelen

Met minimale middelen voldoen aan wettelijke eisen die onvoldoende zijn om de doelstellingen voor 2030 te halen.

Verantwoordelijkheid voor de energietransitie leggen bij andere partijen (EU, het Rijk, bedrijven).

Aanpak

Volgen landelijk beleid of stoppen met specifiek Amsterdams stimuleringsbeleid.

Bekijk belangrijkste maatregelen

Verberg belangrijkste maatregelen

Vastgesteld beleid loslaten.

Vastgesteld Amsterdams beleid dient te worden aangepast naar lagere doelstellingen en minder acties. Dit geldt onder andere voor de Routekaart Amsterdam Klimaatneutraal, de Transitievisie Warmte, het Actieplan Luchtkwaliteit, de Regionale Energie Strategie en de duurzame gemeentelijke organisatie.

Beperken gemeentelijke inzet.

De gemeentelijke capaciteit en beschikbare middelen worden afgeschaald tot wat nodig is om lopende projecten en initiatieven te ondersteunen en te voldoen aan wettelijke vereisten. Ook voor de verduurzaming van de eigen organisatie. Het initiatief voor verduurzaming in de stad wordt aan de markt overgelaten.

Initiatief verduurzaming ligt bij de markt.

Het initiatief voor verduurzaming ligt bij gebouweigenaren, bedrijven en maatschappelijke organisaties. Amsterdam faciliteert alleen vanuit de gemeentelijke rollen en taken als ruimtelijke ordening, openbare ruimte en vergunningverlening. Er worden geen nieuwe projecten gestart door de gemeente voor bijvoorbeeld wind, zon en aardgasvrij.

Geen ondersteuning en subsidies voor projecten.

Er worden geen middelen vrijgemaakt om bewoners, eigenaren en marktpartijen bij duurzaamheidsprojecten te ondersteunen of te subsidiëren. De gemeentelijke panden voldoen aan de wettelijke eisen maar worden niet klimaatneutraal voor 2030.

Bekijk voor- en tegenargumenten

Verberg voor- en tegenargumenten

Voor

Beperken van de kosten op korte termijn.

Er worden geen verantwoordelijkheden van het Rijk overgenomen.

Er is langer meer tijd voor het gesprek met de stad.

Tegen

Afwijking van bestaand vastgesteld gemeentelijk beleid. Stad wordt volledig afhankelijk van Rijk voor reductie en bijdrage aan klimaatdoelstellingen (reductie mogelijk slechts 7 procent in 2030).

Aantasting leefbare en toekomstbestendige stad en mogelijk toenemende energiearmoede doordat woningen niet voldoende snel worden verduurzaamd.

Verdienmodel van de stad komt onder druk te staan door uitblijven investeringen en innovatieve projecten als op het gebied van waterstof.

Samenwerkingsrelaties komen onder druk te staan (reputatieschade).

Bekijk links naar relevante documenten

Verberg links naar relevante documenten

Bekijk financiële informatie

Verberg financiële informatie

Impact van maatregelen op gemeentefinanciën

Deze keuzerichting is vanaf 2023 budgetneutraal; voor huidige activiteiten zijn er alleen incidentele middelen. Toelichting beschikbaar door hieronder te klikken op "Klik voor meer detail over mogelijk impact op gemeentefinanciën"

Klik voor meer detail over mogelijke impact op gemeentefinanciën

Keuze B

Continueren huidige aanpak (Gelijkblijvende doelstellingen)

Doelen

Een forse bijdrage aan de energietransitie (55% CO2 reductie en uitstootvrij verkeer in 2030 worden echter niet gehaald).

Voorbereiden op benodigde opschaling van de energietransitie

Voortzetten acties uit de routekaart Amsterdam klimaatneutraal.

Aanpak

Voortzetten huidige projectmatige aanpak en maatregelen met ondersteuning voor bewoners, bedrijven en regio

Bekijk belangrijkste maatregelen

Verberg belangrijkste maatregelen

Routekaart continueren

De aanpak en acties als opgenomen in de routekaart Amsterdam Klimaatneutraal worden gecontinueerd. De aanpak voor aardgasvrije wijken (in citydeal verband), uitstootvrije mobiliteit/luchtkwaliteit, energiebesparing, verduurzaming zakelijke markt, verduurzaming haven en industrie, opwekken van duurzame energie (zon en wind), duurzame warmtebronnen, elektriciteitsinfrastructuur en de gemeentelijke organisatie wordt voortgezet.

Samenwerking met partners

De samenwerking met partners in de stad en regio wordt voortgezet. Inwoners worden ondersteund. Met corporaties werken we aan verduurzaming in het kader van de samenwerkingsafspraken en duurzaam herstel. In het NZKG[1] gebied maken we een start met de waterstofeconomie (productie, import en distributie). Met vervoerders maken we nadere afspraken over uitstootvrij vervoer.

Ondersteuning en subsidie voor verduurzaming

Ondersteunen van initiatieven in de stad via o.a. leningen, subsidies, collectieve inkooptrajecten, lobby en samenwerking in projecten. Vervolg geven aan de warmtemotor (Samenwerking van Amsterdamse woningcorporaties, warmtebedrijven Vattenfall en Westpoort Warmte en de gemeente Amsterdam om woningen sneller aardgasvrij te maken) en het fonds voor onrendabele projecten, een wijkgerichte aanpak voor verduurzaming van woningen (beperkte schaal), laadinfra en subsidie voor elektrische voertuigen en bewonersinitiatieven. Bovenwettelijke eisen aan duurzame gebiedsontwikkeling.

gesprek met de stad en verduurzaming eigen organisatie

Het gesprek met de stad wordt voortgezet. Bewoners en bedrijven worden betrokken bij het uitwerken maatregelen voor verdere verduurzaming. De gemeente maakt gebouwen voor eigen gebruik klimaatneutraal voor 2030 en schaft alleen uitstootvrije voertuigen aan. Duurzaamheid in besluitvorming via een CO2 prijs wordt verder vormgegeven.

Bekijk voor- en tegenargumenten

Verberg voor- en tegenargumenten

Voor

Helderheid voor de stad en continuïteit voor partners/bewoners/ bedrijven en de eigen organisatie.

De gemeente geeft zelf het goede voorbeeld.

Tegen

De gestelde doelstellingen voor 2030 en 2040 worden naar alle waarschijnlijkheid niet gehaald

Beperkt ruimte voor de bewoners stad om mee te denken. Beleid staat vast. Er is ook weerstand in de stad.

Beperkt ruimte voor aanpak energie armoede en energiebesparing.

Bekijk links naar relevante documenten

Verberg links naar relevante documenten

Bekijk financiële informatie

Verberg financiële informatie

Impact van maatregelen op gemeentefinanciën

€ 300 miljoen

€ 0 miljoen

€ 300 miljoen

€ 0 miljoen

Klik voor meer detail over mogelijke impact op gemeentefinanciën

Keuze C

Intensiveren huidige aanpak (Gelijkblijvende doelstellingen)

Doelen

55% CO2 reductie in 2030, uitstootvrij wegverkeer in 2030, aardgasvrij in 2040 en de klimaatneutrale gemeentelijke bedrijfsvoering in 2030 blijven in zicht

Intensiveren acties uit routekaart Amsterdam Klimaatneutraal en forse inzet op extra energiebesparing en woningverbetering

Opschaling van de energietransitie in gang zetten.

Aanpak

Intensiveren en opschaling van de huidige aanpak, alle instrumenten inzetten om doelstellingen te halen

Bekijk belangrijkste maatregelen

Verberg belangrijkste maatregelen

Aanpak en acties Routekaart intensiveren

De aanpak en acties als opgenomen in de routekaart Amsterdam Klimaatneutraal, het actieplan Luchtkwaliteit en aanpak verduurzaming eigen organisatie worden geïntensiveerd. Alle wethouders sturen binnen hun portefeuilles op CO2-reductie, duurzaamheidsdoelstellingen blijven daardoor binnen handbereik. Met beschikbare regelgeving zoals de (concept) wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie , maar ook met de omgevingswet en vestigingsbeleid wordt gestuurd op een duurzame en aardgasvrije stad.

Afspraken met partners

De gemeente neemt het initiatief voor afspraken over verduurzaming met partijen in stad en regio, met corporaties (waar de afschaffing van de verhuurdersheffing ruimte biedt), vastgoedeigenaren, het bedrijfsleven en deelnemingen(haven). Via een gebiedsgerichte integrale aanpak worden bewoners ondersteund op alle duurzaamheidsthema’s en huurders in (huur)woningen gericht geholpen bij (het afdwingen van) verduurzaming.

Structurele ondersteuning energietransitie

Naast acties en maatregelen uit de routekaart wordt structurele ondersteuning van bewoners en bedrijven bij de energietransitie aangeboden, o.a. op energiebesparing en gepersonaliseerd advies voor woningverbetering, financiële zekerheid voor de uitrol van nieuwe energienetten (elektra, warmte) en nieuwe warmtebronnen, het bestrijden van energie armoede en ruimte voor waterstof. Verbreden inzet Klimaatfonds

Intensiveren gesprek met de stad, verduurzamen alle maatschappelijk vastgoed en CO2 prijs als onderdeel besluitvorming

Extra inzet op afstemming met bewoners, bedrijven en organisatie om de kracht van de stad in te zetten voor de energietransitie, bijvoorbeeld door vervolg te geven aan het burgerberaad. De gemeente maakt al het maatschappelijk vastgoed in bezit klimaatneutraal. CO2 beprijzing wordt onderdeel van (alle) gemeentelijke besluitvorming.

Bekijk voor- en tegenargumenten

Verberg voor- en tegenargumenten

Voor

Waarschijnlijker dat de gestelde reductiedoelstellingen worden behaald.

Betrouwbare overheid voor bewoners en eigenaren - zet doelstellingen en integreert ambities en biedt ondersteuning en maatregelen om die te halen. Voorgestelde maatregelen uit het mini burgerberaad kunnen worden uitgewerkt.

Positieve impact voor Amsterdammers (bv toekomstbestendige stad, aantrekkelijk investeringsklimaat en beheersbare energielasten)

Meer ruimte om energie armoede aan te pakken

Tegen

Nog geen zekerheid dat doelstellingen gehaald worden.

Er blijft afhankelijkheid van de rijksoverheid en landelijke wet- en regelgeving. Lokale aanpak kan dat niet geheel compenseren

Er is al een tekort aan arbeidskrachten (niet alleen voor de energietransitie). Dit moet worden opgelost. Ook ruimtelijke inpassing wordt een uitdaging; stad moet niet op slot gaan.

Gemeente trekt meer verantwoordelijkheid naar zich toe, waardoor andere partijen mogelijk terughoudender opereren. Ook weerstand kan toenemen.

Bekijk links naar relevante documenten

Verberg links naar relevante documenten

Bekijk financiële informatie

Verberg financiële informatie

Impact van maatregelen op gemeentefinanciën

€ 472 miljoen

€ 0 miljoen

€ 472 miljoen

€ 0 miljoen

Klik voor meer detail over mogelijke impact op gemeentefinanciën

Keuze D

Duurzaamheid centraal

Doelen

60% CO2 reductie in 2030. Voortrekkersrol in NL en EU

Grootschalige (systeem) verandering te weeg brengen.

Versnelling richting een klimaatneutrale stad en vooruit lopen op (inter)nationale doelstellingen

Aanpak

Duurzaamheidsdoelstellingen staan centraal bij alle gemeentelijke besluitvorming. Naast sturing op directe uitstoot ook sturen op indirecte uitstoot.

Bekijk belangrijkste maatregelen

Verberg belangrijkste maatregelen

Klimaatdoelstellingen centraal

De gemeente stelt klimaatdoelstellingen centraal en richt de organisatie daarop in.

Systeemverandering

Naast acties uit bestaand beleid wordt gekozen voor radicale oplossingen/systeemverandering. Opzoeken van de randen van de regelgeving, bijv een verplicht label a/b voor woningen bij verkoop of huurverhoging, erfpachtstelsel en OZB inzetten voor verduurzaming woningen en bedrijven, etc. Er worden afspraken gemaakt met deelnemingen over versnelde verduurzaming.

Gemeente wordt trekker verduurzaming

De gemeente wordt trekker in de energietransitie: bijvoorbeeld door te investeren in warmtenetten, waterstof-infrastructuur en een fonds om bedrijven te ondersteunen met goedkope leningen. Aanbieden van extra subsidies bovenop die van het rijk voor bijvoorbeeld zonne-energie. Gemeente gaat indien nodig ook buiten eigen grenzen investeren in verduurzaming om doelstellingen te halen.

Invoering True pricing

True pricing wordt leidend in besluitvorming. Per portefeuille en per directie wordt een CO2 begroting ingesteld, met te behalen reductie doelstellingen en beloning van duurzame acties met extra budget. Gemeentelijke assets worden ingezet voor verduurzaming van buurten (bijv. zon boven alle P&R-locaties i.c.m. laadinfra).

Bekijk voor- en tegenargumenten

Verberg voor- en tegenargumenten

Voor

Meer kans op halen ambitie / internationale doelstellingen CO2 reductie.

Een versneld toekomstbestendige woningvoorraad. Meer kans voor gebruik duurzame warmtebronnen

Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor duurzame bedrijven. Vergrote kans om waterstofhub te worden

Tegen

Hogere kosten/risico's door extra ondersteuning van en investeringen in duurzaamheidsprojecten

Randen wetgeving worden opgezocht, mogelijke juridische conflicten

Belangen duurzaamheid/ CO2 reductie worden boven andere belangen geplaatst. Nog niet duidelijk wat dit betekent.

Groot gebrek aan technisch geschoold personeel om op te schalen.

Bekijk links naar relevante documenten

Verberg links naar relevante documenten

Bekijk financiële informatie

Verberg financiële informatie

Impact van maatregelen op gemeentefinanciën

Financiële inschatting nog nader te bepalen. Toelichting beschikbaar door hieronder te klikken op "Klik voor meer detail over mogelijk impact op gemeentefinanciën"

Klik voor meer detail over mogelijke impact op gemeentefinanciën

Financiële informatie: de bedragen zijn het verschil met wat al in de meerjarenbegroting 2022-2025 is opgenomen. Er is aangenomen dat vanaf 2025 de bedragen constant blijven. De bedragen zijn een hoog-over indicatie ter ondersteuning van gesprekken over de verschillende mogelijkheden op dit dossier. Dit kan zonder verdere uitwerking niet in beleidsplannen opgenomen worden. Om de onderbouwing van de inschattingen te zien - klik op "Bekijk financiële informatie per maatregel"